گفتار درمانی برای انواع آسیب های شنوایی؛ علائم، انواع و درمان آسیب های شنوایی
آیا تا به حال در مورد گفتار درمانی برای بهبود اختلالات شنوایی، شنیده‌اید؟ اختلالات شنوایی از جمله کم شنوایی تاثیر بسیاری بر کیفیت زندگی می گذارد. چه کودکانی که با این اختلال به دنیا می آیند؛ و چه بزرگسالانی که به دلایل مختلف دچار این مشکل می شوند، گفتار درمانی می تواند برای آن ها کمک کننده باشد. این مقاله به بررسی اختلالات شنوایی و نقش گفتار درمانی برای بهبود انواع مختلف آسیب های شنوایی می‌پردازد. با کلینیک ریان همراه باشید.
برای درک بهتر اینکه چه کشانی به گفتار درمانی نیاز دارند؛ این مقاله را بخوانید:
گفتار درمانی برای چه افرادی الزامی است؟
فهرست مطالب
1-آسیب شنوایی چیست و چرا به وجود می آید؟
2- انواع آسیب های شنوایی
3- علت بروز اختلالات شنوایی چیست؟
4- اختلالات شنوایی چه علائمی دارند؟
5-اختلالات گفتاری ناشی از آسیب های شنوایی
6- گفتار درمانی چگونه می تواند آسیب های شنوایی را درمان کند؟
7-نتیجه گیری
8-پرسش های متداول
آسیب شنوایی چیست و چرا به وجود می آید؟
اختلال شنوایی (Hearing Impairment) یا آسیب شنوایی به هر نوع اختلال یا کاهش در توانایی شنیداری شخص اشاره دارد؛ که ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. این مشکل از شایع ترین مشکلات مادرزادی و سالمندان محسوب می شود. آسیب یا اختلالا شنوایی علل و انواع مختلفی دارد. درک درست علت آسیب شنوایی، اساس تشخیص و درمان صحیح این مشکلات می باشد.
انواع آسیب های شنوایی
انواع مختلفی از آسیب های شنوایی وجود دارند، از جمله آسیب های انتقالی، آسیب های حسی-عصبی، آسیب های مرکزی و آسیب های ترکیبی. هر نوع نیازمند رویکردهای مختلف درمانی است.
- آسیب شنوایی حسی-عصبی: آسیب های حسی وقتی رخ می دهند که مشکلی در بخش های داخلی گوش ایجاد می‌شود و توانایی شنوایی افراد را مختل می کند. به عنوان مثال، ناشنوایی ناشی از آسیب به سلول های حسی در گوش داخلی و یا عصب شنوایی می تواند منجر به کاهش توانایی شنیداری شود.
- آسیب شنوایی انتقالی: در آسیب های انتقالی، مشکل در بخش های بیرونی گوش و یا مجاری میانی گوش وجود دارد که باعث مشکل در انتقال صدا به گوش داخلی می شود. به عنوان مثال، یک سد در مجرای گوش می تواند منجر به کاهش توانایی شنیداری شود.
- آسیب شنوایی ترکیبی: آسیب های ترکیبی همزمان شامل مشکلات اختلالات شنوایی انتقالی و حسی هستند. یعنی مشکل در بخش های خارجی، میانی و داخلی گوش. این نوع آسیب شنوایی می تواند عوارض یا مشکلاتی از هر دو نوع را داشته باشد.
- آسیب شنوایی مرکزی: این آسیب در اثر بروز مشکلی در عصب منتهی به مغز (سیستم عصبی مرکزی) به وجود می آید.
علت بروز آسیب های شنوایی چیست؟
عوامل متعددی می توانند باعث آسیب های شنوایی شوند، از جمله عوامل ژنتیکی، عفونت ها و صدمات فیزیکی. شناخت علت آسیب، اساسی برای تعیین روش های مناسب گفتار درمانی است. برخی از این علل عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: ممکن است برخی از مشکلات شنوایی به دلیل وجود اختلالات ژنتیکی و مادرزادی در ساختار گوش و اجزای مرتبط با آن، به وجود بیایند.
- عفونت های گوش و سر: عفونت هایی مانند التهاب گوش، سرماخوردگی‌ها و عفونت‌های حاد یا مزمن سینوسیت می توانند به آسیب شنوایی منجر شوند.
- صدمات فیزیکی: ضربه‌ها، حادثه‌ها یا صدمات دیگری که به سر یا گوش وارد شوند ممکن است باعث آسیب به ساختارهای شنوایی شوند.
- استفاده نادرست از داروها: برخی داروها ممکن است باعث تغییرات در شنوایی شوند، به ویژه اگر به طور نادرست و یا در مقادیر زیادی مصرف شوند.
- قرار گرفتن در معرض صدای بلند و ضربات صوتی قوی: استفاده بیش از حد و مداوم از صداهای بلند مانند موسیقی بلند، ماشین هایی یا ابزارهایی با صدای زیاد و… می توانند باعث آسیب شنوایی شوند.
- تماس مداوم با مواد شیمیایی مضر: مواد شیمیایی مضر مانند مواد شیمیایی، گازهای سمی و..و که با گوش در تماس هستند، می توانند به آسیب شنوایی منجر شوند.
- بالا رفتن سن: با افزایش سن، تغییرات در ساختار گوش و قسمت‌های مرتبط با آن می توانند باعث کاهش توانایی شنیداری شوند.
- برخی بیماری ها: بیماری هایی مثل دیابت، فشار خون بالا، مشکلات قلبی و یا شرایط دیگر که به سلامتی افراد اثر می‌گذارد، ممکن است باعث آسیب شنوایی شوند.
آسیب های شنوایی چه علائمی دارند؟
- عدم پاسخ به محرکه های صوتی
- تاخیر در گفتار
- استفاده از وسایل صوتی با صدای بسیار زیاد
- مشکل در درک کلمات مخصوصا در همهمه
- روابط اجتماعی ضعیف و خودداری از برقراری مکالمه با دیگران
- صحبت با صدای بلند
- و…
اختلالات گفتاری ناشی از آسیب های شنوایی
اختلالات گفتار یا اختلالات صدا زمانی است که فرد در تولید صدا مشکل دارد. این اختلالات از نظر نوع و شدن بسیار متنوع هستند. برای مثال لکنت، کشیدن کلمات، تحریف صداها، مشکلات تلفظ و… از جمله مشکلات گفتاری هستند. یکی از شایع ترین علل بروز اختلالات گفتاری، مشکلات و آسیب های شنوایی است. به عبارتی دیگر؛از مشکلات رایجی که به دنبال اختلالات شنوایی بروز پیدا می کند؛ مشکلات گفتاری است. زیرا شکل گیری فرآیند گفتار تاثیر مستقیمی از شنوایی می گیرد.
گفتار درمانی چگونه می تواند آسیب های شنوایی را درمان کند؟
گفتار درمانی یک فرآیند حیاتی است که به افرادی که دارای مشکلاتی در حوزه شنوایی هستند، کمک شایانی می کند. این فرآیند شامل مجموعه ای از تمرینات و تکنیک هایی است که باعث توسعه مهارت های گفتاری و شنیداری می شود. تمریناتی نظیر گوش دادن به صداها، تقویت تلفظ، تشخیص الگوهای صوتی و همچنین استفاده از تجهیزات و وسایل تکنولوژیک گفتار درمانی. با استفاده از گفتار درمانی، فرد می‌آموزد چگونه بهتر به صداها گوش دهد، الگوهای صوتی را تشخیص دهد و مهارت های گفتاری خود را بهبود بخشد.
تکنیک های گفتار درمانی برای درمان آسیب های شنوایی متنوع هستند و بسته به نوع و شدت آسیب شنوایی، متفاوت می باشند. در ادامه، به برخی از تکنیک های گفتار درمانی برای مدیریت آسیب های شنوایی اشاره خواهیم کرد:
- تمرینات تلفظ و تقویت گفتار: این تمرینات شامل تکنیک های تقویت عضلات دهان و زبان برای بهبود تلفظ صحیح صداها و کلمات است. فرد با کمک گفتار درمانگر می تواند تمرینات منظمی را انجام دهد تا قدرت گفتار خود را افزایش دهد.
- تمرینات شنیداری: این تمرینات شامل تقویت شنوایی و درک صداها است. افراد با استفاده از تمرینات شنیداری می توانند به تشخیص الگوهای صوتی و بهبود توانایی های شنوایی خود بپردازند.
- استفاده از تجهیزات کمکی: گاهی اوقات استفاده از تجهیزات کمکی مانند سمعک ها یا دستگاه های کمک شنوایی می‌تواند به بهبود شنوایی بسیار کمک کند. در مقاله «نقش تکنولوژی در گفتار درمانی» به طور کامل در این مورد توضیح داده ایم. کمک کند.
- تکنیک های تحریک شنوایی: تکنیک هایی وجود دارند که با استفاده از تحریکات مختلف، می توانند بهبود قابل توجهی در شنوایی افراد مبتلا به آسیب شنوایی ایجاد کنند.
- مشاوره و حمایت روان شناختی: ارائه مشاوره و حمایت روان‌شناختی به افراد مبتلا به آسیب شنوایی و خانواده هایشان نقش مهمی در مدیریت و بهبود شرایط آنها دارد.
توجه به نوع آسیب شنوایی و نیازهای هر فرد به صورت دقیق، توسط یک گفتاردرمانگر متخصص می تواند به انتخاب و اجرای بهترین تکنیک های گفتاردرمانی کمک کند.
نتیجه گیری
در نهایت، گفتار درمانی به عنوان یک ابزار قدرتمند و موثر برای بهبود آسیب های شنوایی ثابت شده است. این فرآیند، با توجه به تنوع و گسترده بودن تکنیک هایش، نه تنها به بهبود توانایی های شنوایی و گفتاری کمک می کند، بلکه تاثیرات مثبت آن بر زندگی روزمره افراد مبتلا به آسیب‌های شنوایی کاملا مشهود است. با انجام تمرینات منظم و با همت و تلاش فرد، این فرآیند می تواند نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی و ارتقاء مهارت های شنوایی و گفتاری افراد دارای آسیب های شنوایی ایفا کند. بنابراین، استفاده از گفتار درمانی می تواند به عنوان یک راهکار کلیدی واقعی برای کمک به افرادی که با این نوع مشکلات مواجه هستند، مطرح شود و باعث بهبود قابل ملاحظه ی آنان شود.
پرسش های متداول
پرسش 1: آیا گفتار درمانی برای همه انواع آسیب های شنوایی موثر است؟
بله، گفتار درمانی می تواند برای انواع اختلالات شنوایی در هر سنی موثر باشد. با انتخاب روش و تکنیک مناسب برای هر نوع، می توان بهبود قابل توجهی را در شرایط شنوایی فرد داشت.
پرسش 2: آیا گفتار درمانی نتایج دائمی دارد؟
در بسیاری از موارد، گفتار درمانی می تواند نتایج دائمی و پایداری را ایجاد کند. اما، میزان بهبود بستگی به نوع و شدت آسیب شنوایی و همچنین تعهد فرد به تمرینات دارد.
پرسش 3: آیا گفتار درمانی فقط برای افرادی که دارای آسیب شنوایی مادرزادی هستند مفید است؟
خیر، گفتار درمانی می تواند برای هر کسی که با مشکلات شنوایی مواجه است، از جمله کودکان و بزرگسالان مفید باشد.
پرسش 4: چقدر زمان لازم است تا نتایج گفتار درمانی مشخص شود؟
زمان لازم برای دیدن نتایج بهبود برای هر فردی متفاوت است. اما در بسیاری از موارد، پس از چند جلسه ابتدایی، بهبود قابل توجهی در آسیب های شنوایی مشاهده می شود.
