نقش گفتار درمانی در بهبود اوتیسم

اوتیسم یک اختلال رشدی است که بر توانایی ارتباط، تعامل و رفتار اجتماعی کودکان تأثیر می‌گذارد. برخی از کودکان اوتیسم ممکن است به طور کامل یا جزئی دچار مشکلات گفتار و زبان بوده و نیاز به گفتار درمانی داشته باشند. گفتار درمانی یک روش تخصصی است که به کودکان اوتیسم کمک می‌کند تا بهتر صحبت کنند، بفهمند و فهمیده شوند. در این مقاله به بررسی نقش گفتار درمانی در بهبود اوتیسم می‌پردازیم. با کلینیک ریان همراه باشید.

فهرست مطالب

1- اختلال طیف اوتیسم چیست؟

2- تاثیر اوتیسم بر گفتار و زبان

3- انواع مشکلات گفتاری افراد اوتیستیک

4- گفتار درمانی چیست و چه اهمیتی در درمان کودکان اوتیسم دارد؟

5- روش های گفتار درمانی برای درمان اوتیسم

6- اهمیت مراجعه زودهنگام کودکان اوتیسم برای گفتار درمان

7- چگونه می‌توان فهمید که کودک اوتیسم نیاز به گفتار درمانی دارد؟

8- نتیجه گیری

9- پرسش های متداول

اختلال طیف اوتیسم چیست؟

اختلال طیف اوتیسم یا به اختصار اوتیسم (ASD)، یک اختلال نورولوژیک است که بر توانایی های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری فرد تاثیر می گذارد. این اختلال معمولاً در سنین کودکی شروع می شود و در تمام طول عمر با فرد همراه است. علائم و شدت اوتیسم در هر فرد متفاوت است و بستگی به عوامل ژنتیکی، محیطی و ترکیب آنها دارد.

تاثیر اوتیسم بر گفتار و زبان

گفتار و زبان دو مهارت اساسی برای برقراری ارتباط با دیگران هستند. افراد اوتیستیک ممکن است با چالش های مختلفی در حوزه گفتار و زبان روبرو باشند. برخی از این چالش ها عبارتند از:

عدم تولید صدا، کلمه یا جمله
تأخیر در شروع گفتار
تکرار کلمات یا صداها (ایکولالیا)
استفاده نامناسب از ضمایر (برای مثال، به جای «من»، «شما» را بکار بردن)
عدم درک معنای کلمات یا جملات
عدم توجه به صحبت دیگران
عدم حفظ نظم گفتار (برای مثال، پریدن از یک موضوع به موضوع دیگر)
عدم تطابق گفتار با شرایط (برای مثال، صحبت کردن با صدای بلند در کتابخانه)
عدم تفسیر درست نشانه های غیرکلامی (برای مثال، حالات صورت، لحن صدا، حرکات بدن)

انواع مشکلات گفتاری در افراد اوتیستیک

افراد اوتیستیک ممکن است با سه نوع مشکل گفتار روبرو باشند:

مشکلات فنی: شامل دشواری در تولید صحیح صداها، کلمات و جملات. برای مثال، فرد ممکن است ناتوان باشد صدای «س» را تولید کند یا جای کلمات را در جمله عوض کند.
مشکلات عینی: شامل دشواری در استفاده از زبان برای منظور خود. برای مثال، فرد ممکن است نداند چگونه سؤال بپرسد، پاسخ دهد، نظر بدهد یا خواسته خود را بگوید.
مشکلات تعاملی: شامل دشواری در رعایت قواعد ارتباطی. برای مثال، فرد ممکن است نداند چگونه نوبت گفتار را رعایت کند، به گفتگوی دیگران وارد شود یا از آن خارج شود، یا با دیگران همدلی کند.

گفتار درمانی چیست و چه اهمیتی در درمان کودکان اوتیسم دارد؟

گفتار درمانی یک فرایند آموزشی است که به کودکان اوتیسم کمک می‌ کند تا بتوانند زبان خود را توسعه دهند، مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشند و با دیگران رابطه برقرار کنند. گفتار درمانگر یک متخصص حرفه‌ای است که با استفاده از روش‌های علمی و شواهد مبنایی، نقاط قوت و ضعف کودک را شناسایی کرده؛ و برنامه‌ای مناسب برای رفع نیازهای او طراحی می ‌کند. اما چرا گفتار درمانی برای کودکان اوتیسم مهم است؟ گفتار درمانی برای کودکان اوتیسم بسیار مهم است، زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند:

علاقه ‌مندی‌ ها، نظرات، احساسات و نیازهای خود را بروز دهند.
سوالات خود را پرسیده و به سوالات دیگران پاسخ دهند، دستورات را فهمیده و دنبال کنند، داستان‌ها و شوخی‌ها را بگویند و بشنوند.
با قواعد گرامر، لغات جدید و عبارات پرکاربرد آشنا شوند.
با استفاده از علائم غیرلفظی، همچون نگاه، حالت صورت، حرکات دست و صدای خود، پیام خود را منتقل کنند.
با افراد مختلف، در محیط‌های مختلف و در شرایط مختلف ارتباط برقرار کنند.
اعتماد به نفس، خودکارآمدی، استقلال و خلاقیت خود را افزایش دهند.

روش های گفتار درمانی برای درمان اوتیسم

یکی از مهم ترین شاخه های گفتار درمانی، گفتار درمانی کودکان است. کودکان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عضوی، ساختاری، اوتیسم و… دچار برخی اختلالات در گفتار و زبان شوند. برخی از روش های گفتار درمانی که برای درمان اوتیسم مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

روش تحلیل رفتار کاربردی (ABA): این روش بر پایه تقویت رفتارهای مطلوب و کاهش رفتارهای نامطلوب است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از سطح ساده تا پیچیده از سؤالات، دستورات و بازخوردها، فرد را تشویق می کند تا مهارت های گفتار و زبان خود را بهبود بخشد.
روش تعاملات زبان شناختی (SCERTS): این روش بر پایه تقویت مهارت های تعاملی، نظم و تغییر است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از فعالیت های بازی خلاق و مناسب سن، فرد را تشویق می کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند، الگوهای زبان و گفتار را دنبال کند و با تغییرات محیط و شرایط تطابق پیدا کند.
روش تصویرسازی و پشتیبانی ارتباطی (PECS): این روش بر پایه استفاده از تصاویر برای رساندن منظور است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از آلبوم حاوی تصاویر مختلف، فرد را آموزش می دهد که با نشان دادن تصویر مورد نظر خود، خواسته، نظر یا حس خود را بروز دهد.

اهمیت مراجعه زودهنگام کودکان اوتیسم برای گفتار درمان

برخلاف باور بعضی از والدین، علائم اوتیسم قابل شناسایی و درمان هستند. هرچه زودتر علائم شناسایی شده و درمان شروع شود، نتایج بهتری حاصل خواهد شد. این به این دلیل است که مغز کودک در سال‌های اول زندگی بسیار قابل تغییر و یادگیری است و می‌تواند با تحریکات مناسب، رشد و توسعه خود را بهینه‌سازی کند. همچنین، با شروع زودهنگام گفتار درمانی، می‌توان جلوی بروز مشکلات جانبی، همچون عزلت، فروپاشی عاطفی، خشم، نارضایتی و خودآسیب رسانی را گرفت.

چگونه می‌توان فهمید که کودک اوتیسم نیاز به گفتار درمانی دارد؟

برخی از علائم نشان ‌دهنده نیاز به گفتار درمانی شامل موارد زیر است:
عدم تولید صدا، لغات یا جملات تا سن ۱۸ ماه
عدم پاسخ به صدا، نام خود یا سوالات تا سن ۲۴ ماه
عدم تقلید صدا، حرکات چهره یا حرکات بدن تا سن ۳۰ ماه
عدم استفاده از اشارات اجتماعی
عدم توجه به بازی‌های تعاملی، همچون بازگو کردن، پیدا کردن و پنهان کردن
علاقه منحصر به فرد به بازی‌های تکرار شونده یا غیر منطقی

نتیجه گیری

گفتار درمانی یکی از روش های موثر در درمان و کاهش علائم اوتیسم است. این روش با استفاده از تکنیک های مختلف، به بهبود مهارت های ارتباطی، تعامل اجتماعی، خلاقیت و خودباوری فرد مبتلا به اوتیسم کمک می کند. برخی از مزایای گفتار درمانی عبارتند از: افزایش قدرت بیان، کاهش تکرار و تقلید، تقویت حافظه و توجه و تسهیل یادگیری زبان. گفتار درمانی نیازمند همکاری خانواده، معلمان و سایر افراد درگیر در زندگی فرد مبتلا به اوتیسم است. با پشتیبانی مناسب و برنامه ریزی دقیق، گفتار درمانی می تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و رشد شخصیت فرد مبتلا به اوتیسم داشته باشد.

پرسش های متداول

پرسش1: گفتار درمانی چگونه به بهبود اوتیسم کمک می کند؟

گفتار درمانی یک روش درمانی است که با استفاده از تکنیک های مختلف، به کودکان با اختلال طیف اوتیسم کمک می کند تا مهارت های گفتاری، زبانی و ارتباطی خود را تقویت کنند. گفتار درمانی می تواند به کودکان با اوتیسم کمک کند تا بتوانند بهتر برای نیازها، علاقه ها و احساسات خود برونگرا شوند، با دیگران تعامل داشته باشند و در فعالیت های روزانه شرکت کنند.

پرسش2: چه زمانی باید کودک اوتیسم را برای گفتار درمانی معرفی کنیم؟

برخی از نشانه های نیاز به گفتار درمانی کودکان اوتیسم عبارتند از: عدم تولید صدا، واژه یا جمله تا سن مناسب، عدم فهم گفتار دیگران، عدم استفاده از زبان بدن، علائم دستوری یا حرکات دست برای ارتباط، عدم تقلید صحیح از صدا، واژه یا جمله دیگران، دشواری در برقراری ارتباط چشمی، نادیده گرفتن صدای دیگران، علاقه کم به بازی های تعاملی و نقص هایی در تلفظ، واژگان، دستور زبان و سیر تکامل زبان.

پرسش3: چه معیارهایی برای انتخاب گفتار درمانگر مناسب وجود دارد؟

برای انتخاب گفتار درمانگر مناسب، باید به برخی از معیارهای زیر توجه کنید: سطح تحصیلات و مدارک حرفه ای گفتار درمانگر، تجربه و دانش گفتار درمانگر در زمینه اوتیسم و نوع مشکلات گفتار و زبان کودک شما، روش های درمانی و رویکردهای استفاده شده توسط گفتار درمانگر و سازگار بودن آنها با شواهد علمی و نیازهای خاص کودک شما، هزینه و مدت زمان درمان و امکان پیگیری و ارزیابی نتایج آن و همچنین رابطه و همکاری گفتار درمانگر با شما و خانواده شما. متخصصین کلینیک ریان با بهره مندی از تمام این معیارها تمام تلاش خود را برای بهبود و درمان کودک شما به کار می گیرند.