رفتار درمانی چیست و چه ارتباطی با گفتار درمانی دارد؟
رفتار درمانی یعنی به کارگیری تکنیک های عملی برای درمان اختلالات سلامت روان (تغییر و مدیریت رفتارهای ناسازگار و ناهنجار). رفتار درمانی به عنوان یکی از روش های مورد استفاده در روان درمانی، اهمیت زیادی دارد. این روش کمک می کند تا افراد بتوانند الگوهای رفتاری ناپسند خود را تغییر داده؛ رفتارهای سازگار خود را تقویت کرده و در زندگی شخصی و اجتماعی خود بهبودی قابل ملاحظه ای را تجربه کنند. در این مقاله از کلینیک ریان، به معرفی رفتار درمانی، اهداف، اصول، کاربردها و ارتباط آن با گفتار درمانی می پردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
1-رفتار درمانی چیست؟
2- اهداف و کاربردهای رفتار درمانی
3- رفتار درمانی چه ارتباطی با گفتار درمانی دارد؟
4- تفاوت بین رفتار درمانی و گفتار درمانی
5- انواع رفتار درمانی
6- مزایا و معایب رفتار درمانی
7- راهکارهایی برای اجرای موفقیت‌آمیز رفتار درمانی
8- نتیجه گیری
9- پرسش های متداول
رفتار درمانی چیست؟
رفتار درمانی یک روش درمانی است که به منظور تغییر رفتارهای ناپسند و تقویت رفتارهای مثبت در افراد استفاده می شود. در این روش توسط روان درمانگران به منظور کمک به افرادی که با مشکلات رفتاری مواجه هستند، به کار گرفته می شود. در رفتار درمانی، با تمرین و تمرکز بالا، رفتارهای جدید و صحیح به فرد آموزش داده می شود و به مرور زمان رفتارهای ناسازگار به حداقل می رسد.
اهداف و کاربردهای رفتار درمانی
رفتار درمانی دارای اهداف متعددی است که شامل موارد زیر است:
- بهبود روابط و مشکلات فردی
- کاهش استرس
- افزایش رضایتمندی زندگی
- مدیریت اضطراب وافسردگی
- مدیریت اختلالات خوردن و اشتها
- مدیریت مشکلات خانوادگی
- بهبود مشکلات ناشی از اعتیاد
- درمان اختلالات طیف اوتیسم
- درمان اختلال دوقطبی
- درمان اختلالات بیش فعالی و نقص توجه
- مقابله با انواع فوبیا ها
- میریت وسواس های فکری
- مدیریت خشم
- و…
رفتار درمانی چه ارتباطی با گفتار درمانی دارد؟
رفتار درمانی و گفتار درمانی دو روش مکمل هستند که به صورت همزمان مورد استفاده قرار می گیرند. این دو روش با همکاری در بهبود عملکرد روانی و ارتباطات فردی مؤثر هستند. رفتاردرمانی و گفتاردرمانی با اینکه دو درمان منحصر فرد هستند؛ اما شدیدا به یکدیگر وابسته اند.
رفتار درمانی بر اساس اصول و تکنیک های خاصی عمل می کند. از جمله این اصول می توان به ارائه پاداش برای رفتارهای مثبت، انجام تمرینات رفتاری، بازی، حساسیت زدایی سیستمس و تشویق به تغییر رفتار اشاره کرد. تمامی این تکنیک ها با توجه به شرایط بیمار انتخاب و به کار گرفته می شوند. به همین دلیل، همیشه رفتار درمانی گزینه مناسب یا اولین گزینه نخواهد بود. در اکثر مواقع، رفتار درمانی در کنار سایر تکنیک های درمان و توسعه فردی مانند گفتار درمانی موثر است.
تفاوت بین رفتار درمانی و گفتار درمانی
گفتار درمانی به منظور بهبود مهارت های ارتباطی و رفع مشکلات گفتار و زبان استفاده می شود. با گفتار درمانی حل مسائل از طریق تکنیک های گفتاری و زبانی صورت می گیرد. در حالی که رفتار درمانی بیشتر به تغییر رفتارهای ناپسند فرد متمرکز است.
انواع رفتار درمانی
رفتار درمانی شامل روش های مختلفی است که بر اساس نیازهای هر فرد تنظیم می شود. تکنیک های مورد استفاده در رفتار درمانی شامل تمرینات تنفسی، تمرینات مرتبط با مدیریت استرس، و تکنیک های مدیریت خشم و اضطراب می شود. برخی از این روش ها عبارتند از:
-
رفتار درمانی با شرطی سازی عملی
در این روش، با شرطی سازی فرد نسبت رفتارهای خوب و بد، رفتارهای او را اصلاح می کنند. شرطی سازی انواع مختلفی از جمله شرطی سازی کلاسیک (حساسیت زدایی سیتمس، بیزاری درمانی، درون پاشی) و شرطی سازی فعال (مدیریت اقتضایی، حذف رفتار، مدل سازی رفتار، اقتصاد توکنی)
-
رفتار درمانی شناختی (CBT)
در این روش محبوب، با توجه به مشکلات فردی، عقاید شخصی و خلق و خوی فرد اقدام به حل مشکلات رفتاری می کنند.
-
رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)
از هر دو روش بالا (رفتاری و شناختی) در رفتار درمانی دیالکتیکی استفاده می شود. استفاده همزمان این دو روش تاثیر آن ها را دو چندان می کند.
-
رفتار درمانی بر اساس مشاهده
مشاهده رفتار های صحیح و ناپسند دیگران و عواقب آن ها می تواند باعث ایجاد یادگیری و تغییر رفتار در فرد شود.
-
حساسیت زدایی سیستمی
این تکنیک برای غلبه بر ترس نهان و اشکار فرد (فوبیاها) و دیگر اضطراب های او انجام می گیرد. در این روش، از استراتژی های آرام سازی در مواجه با اضطراب و ترس و یادگیری غلبه بر آن ها استفاده می شود.
-
رفتار درمانی عاطفی منطقی (REBT)
در این روش، احساسات و افکار منفی فرد شناسایی می شود. سپس، با به چلش کشیدن آن افکار به فرد یاد می دهند که چگونه باید عقاید منطقی را جایگزین عقاید احساسی و منفی کند.
-
رفتار درمانی با بازی
بازی باعث افزایش شناخت فردی و بهبود رفتار فرد می شود. این روش با به کارگیری بازی های آموزنده، رفتارها و افکار پنهان فرد را به او می شناسانند. معمولا در رفتار درمانی کودکان از این روش استفاده می شود.
-
رفتار درمانی با انزجار درمانی
این روش عموما برای مقابله با انواع اعتیادها استفاده می شود. روان درمانگر با مرتبط کردن اعتیاد فرد را به یک محرک ناخوشایند، به فرد کمک می کند تا با فکر به اعتیاد دچار انزجار و بیزاری شود. به این ترتیب به مرور زمان علاقه فرد به اعتیاد تبدیل به انزجار می شود.
-
رفتار درمانی مبتی بر پذیرش و تعهد (ACT)
در این روش فرد یاد میگیرد که چگونه با ذهن اگاهی و استراتژی های پذیرش و تعهد، انعطاف پذیری روانی خود را افزایش دهد.
مزایا و معایب رفتار درمانی
رفتار درمانی دارای مزایا و معایبی است. از جمله مزایا می توان به ارائه راه حل های عملی برای مشکلات رفتاری و افزایش رضایتمندی زندگی اشاره کرد، در حالی که معایب آن شامل نیاز به صبر و پیگیری طولانی مدت می باشد.
راهکارهایی برای اجرای موفقیت آمیز رفتار درمانی
برای اجرای موفقیت‌آمیز رفتار درمانی، لازم است که روان درمان گران دارای تجربه کافی و مهارت های لازم باشند. همچنین، باید از تکنیک ها و روش های متنوعی در این راستا استفاده کرد. به کارگیری گفتار درمانی در کنار رفتار درمانی تاثیر ان را دو چندان می کند. زیرا بسیاری از مشکلات رفتاری ناشی از مشکلات گفتار و زبان هستند که در طول سالیان دراز درمان نشده است.
نتیجه گیری
رفتار درمانی به عنوان یکی از روش های موثر در روان درمانی و بهبود رفتارهای ناپسند فردی اهمیت زیادی دارد. این روش با استفاده از اصول و تکنیک های متنوع و توام با گفتار درمانی، می تواند بهبودی معناداری در زندگی افراد به ارمغان آورد. برای بسیاری از افراد، رفتار درمانی در کنار گفتاردرمانی به صورت مکمل تاثیر گذار تر است. کارشناسان کلینیک ریان اماده پاسخگویی و مشاوره رایگان برای بررسی اختلالات گفتار وزبان عزیزان شما هستند. با ما از طریق اطلاعات تماس موجود درانتهای صفحه، در ارتباط باشید.
پرسش های متداول
پرسش 1: رفتار درمانی چیست و چگونه کار می کند؟
رفتار درمانی یک روش درمانی است که به منظور تغییر رفتارهای ناپسند و تقویت رفتارهای مثبت در افراد استفاده می شود. در این روش توسط روان درمانگران به منظور کمک به افرادی که با مشکلات رفتاری مواجه هستند، به کار گرفته می شود.
پرسش 2: گفتار درمانی چه ارتباطی با رفتار درمانی دارد؟
رفتار درمانی و گفتار درمانی دو روش مکمل هستند که به صورت همزمان مورد استفاده قرار می گیرند. این دو روش با همکاری در بهبود عملکرد روانی و ارتباطات فردی مؤثر هستند. رفتاردرمانی و گفتاردرمانی با اینکه دو درمان منحصر فرد هستند؛ اما شدیدا به یکدیگر وابسته اند. زیرا بسیاری از مشکلات رفتاری ناشی از مشکلات گفتار و زبان هستند که در طول سالیان دراز درمان نشده است.
پرسش 3: چه تفاوت هایی بین رفتار درمانی و گفتار درمانی وجود دارد؟
گفتار درمانی به منظور بهبود مهارت های ارتباطی و رفع مشکلات گفتار و زبان استفاده می شود. با گفتار درمانی حل مسائل از طریق تکنیک های گفتاری و زبانی صورت می گیرد. در حالی که رفتار درمانی بیشتر به تغییر رفتارهای ناپسند فرد متمرکز است.
پرسش 4: آیا رفتار درمانی می تواند به بهبود روابط فردی کمک کند؟
بله؛ این روش با استفاده از اصول و تکنیک های متنوع و توام با گفتار درمانی، می تواند بهبودی معناداری در زندگی افراد به ارمغان آورد.
