تاخیر کلامی کودکان، به موقعیتی اشاره دارد که کودک رشد گفتاری مورد انتظار را نداشته و در مکالمات خود تاخیر دارد. این اختلال ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. تاخیر در گفتار کودکان، هم در بیان و هم در درک کلام بروز پیدا می کند. در این مقاله از کلینیک ریان شما را با جنبه های مختلف تاخیر کلامی کودکان و نقش گفتاردرمانی در بهبود آن آشنا می کنیم . با ما همراه باشید.

 

 

فهرست مطالب

1- تاخیر کلامی کودک چیست؟

2- علائم تاخیر کلامی در کودکان

3- علت های بروز تاخیر در گفتار و کلام کودکان

4- راه های تشخیص تاخیر کلامی در کودکان

5- درمان تاخیر در گفتار کودکان

6- اهمیت گفتاردرمانی در درمان تاخیر کلامی کودکان

7- تاخیر کلامی در بزرگسالان

8- نتیجه گیری

9- سوالات متداول

 

 

تاخیر کلامی کودک چیست؟

 

تاخیر کلامی از اختلالات ارتباطی است. تاخیر کلامی در کودکان به وضعیتی اشاره دارد که کودک نسبت به همسالان خود، به ‌طور معمول و با توجه به سن، قادر به استفاده از کلمات و جملات برای بیان افکار و احساسات خود نیست. هم چنین ممکن است نتواند درک درستی از کلمات برای بیان و کلام دیگران نیز نداشته باشد. به عبارت دیگر، کودک دارای تاخیر گفتار و زبان، سرعت رشد مطلوبی در رشد مهارت های زبان و گفتار ندارد.  او می تواند در مواقعی که انتظار می ‌رود صحبت کند، اما با تعلل یا عدم توانایی در بیان و درک مواجه می شود. تاخیر کلامی ممکن است دریافتی (receptive)، بیانی (expressive) و یا شامل هر دو نوع باشد.

 

 

علائم تاخیر کلامی در کودکان

• عدم شروع گفتار (صدا درآوردن) از 12 تا 18 ماهگی
• صحبت نکردن کودک تا 2 سالگی؛ یک کودک دو ساله باید بتواند حدود 50 کلمه بگوید.
• وجود مشکلات کلامی (عدم جمله بندی و درک صحیح و…) در 3 سالگی؛ یک کودک 3 ساله باید بتواند جملات سه چهار کلمه ای بگوید.
• مشکل در حرف زدن در 4 و 5 سالگی (بیان کردن جملات نصفه و ناکامل و مشکل در جمله سازی)
• دشواری در انجام دستورالعمل ها
• تلفظ ضعیف

 

 

علت های بروز تاخیر در گفتار و کلام کودکان

• عوامل ژنتیکی

برخی کودکان ممکن است به دلیل وجود عوامل و بیماری های ژنتیکی، از جمله وجود تاخیر در رشد زبانی، شکاف کام و لب، مبتلا به تاخیر کلامی شوند.

 

• آپراکسی گفتار

در اختلال آپراکسی گفتار، کودکان نقصان یا اختلالی در استفاده از زبان برای بیان افکار و ارتباط با دیگران دارند. زیرا مغز نمی تواند به درستی به ماهیچه های زبان فرمان دهد. حتی ممکن است کودک فهم و درک کامل برای بیان را داشته باشد؛ اما توانایی گفتار صحیح را ندارد.در این وضعیت، کودکان ممکن است با مشکلاتی مانند تاخیر کلامی، عدم توانایی در استفاده از جملات کامل یا درست و یا استفاده از کلمات غیرمنطقی یا غیرقابل فهم مواجه شوند.

 

• مشکلات و اختلالات شنوایی

اختلالات و آسیب های شنوایی می ‌توانند عاملی برای تاخیر کلامی در کودکان باشد؛ زیرا اطلاعات صحیح و کاملی از محیط را دریافت نمی ‌کنند. در واقع کودک با شنیدن، گفتار را یاد می گیرد. اولین نشانه های اختلال شنوایی نوزادان، عدم توجه آن ها به صدا زدن است. به همین دلیل است که سنجش های شنوایی دقیق و منظم برای جلوگیری از تاخیر کلامی و دیگر مشکلات بسیار مهم هستند.

 

• شرایط محیطی نامناسب

محیط زندگی کودکان نیز می‌ تواند بر توسعه زبانی آنها تأثیر گذار باشد؛ به عنوان مثال، کودکانی که در محیطی با ارتباط کلامی، عاطفی، شناختی، اجتماعی و… کم بزرگ می ‌شوند، ممکن است دچار تاخیر کلامی شوند. محرک های حسی مختلف باید در محیط باشند، تا کودک بشنود، تقلید کند و یاد بگیرد. سکوت طولانی، هم بازی نداشتن، داستان و شعر نخواندن و بی توجهی های عاطفی در تاخیر رشد گفتار و کلام کودک بسیار نقش پررنگی دارند.

 

• نقص در عضلات گفتار و زبان

برخی از کودکان ممکن است به دلیل وجود اختلالاتی در توانایی‌ های حرکتی عضلات زبان، دهان و کام خود، مانند دیس آرتری، دچار تاخیر کلامی شوند. زیرا این اختلالات می‌ توانند بر فرآیند رشد زبانی تأثیر گذار باشند.

 

• اختلالات توانایی های ذهنی

یکی دیگر از علل تاخیر کلامی در کودکان، کم توانی ذهنی است. این اختلال در کودکانی به وجود می آید؛ که دارای هوش کمتر از حد طبیعی و همچنین نقصان در مهارت های انطباقی ( مهارت های شناختی، رفتاری، کلامی و ارتباطی) هستند. برای مثال کودک مشکلاتی در حافظه، توجه و یا تمرکز دارد.

 

• اختلالات طیف اوتیسم

معمولا تمام کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم، دچار تاخیر کلامی نیز می شوند. به طوریکه یکی از اولین نشانه های اوتیسم، تاخیر گفتار است.

 

• اختلالات عصبی

کودکانی که به هر دلیلی دچار اختلالات عصبی (دیساروفی عضلانی، فلج مغزی و…) می شوند، ممکن است با تاخیر کلامی نیز مواجه شوند. زیرا برخی اختلالات عصبی بر عضلات و ماهیچه های مرتبط با گفتار و زبان تاثیر می گذارند.

 

 

راه های تشخیص تاخیر کلامی در کودکان

1. ارزیابی توسعه زبانی: ارزیابی دقیق توانایی ‌های زبانی کودکان توسط یک متخصص گفتار درمانگر
2. ارزیابی شنوایی: بررسی مشکلات شنوایی کودکان توسط یک متخصص شنوایی
3. ارزیابی شناختی: بررسی مهارت‌ های شناختی کودکان از جمله حافظه، توجه و تمرکز توسط متخصص مغز و اعصاب

 

 

درمان تاخیر در گفتار کودکان

 

راه‌ های درمان تاخیر کلامی کودکان شامل مجموعه ‌ای از روش ‌ها و مداخلاتی است که انجام همگی آن ها برای بهبود توانایی ‌های زبانی و ارتباطی کودکان ضروری است. با توجه به هر کودک و وضعیت خاص او، ممکن است از یک یا ترکیبی از این روش‌ها برای مداخله و درمان تاخیر کلامی استفاده شود.

• مداخله ‌های گفتاردرمانی

این روش شامل استفاده از فعالیت ‌ها، تمرینات و بازی‌ هایی است که توسط گفتاردرمانگران ارائه می‌شود. استفاده از روش ‌های گفتاردرمانی توسط متخصصین گفتاردرمانگر مجرب، می ‌تواند به بهبود توانایی‌ های گفتاری و زبانی کودکان دارای تاخیر کلامی کمک کند.

 

• مداخله ‌های آموزشی

استفاده از برنامه ‌های آموزشی و تمرینات خاص، می ‌تواند به بهبود توانایی‌ های زبانی کودکان کمک کند. این تمرینات توسط گفتار درمانگر به کودک و والدین او آموزش داده می شود.

 

• آموزش والدین

آموزش به والدین در مورد روش‌ های ارتباطی موثر با کودکانشان، استفاده از زبانی ساده و واضح، تشویق به گفتگو و شنیدن فعال، می‌تواند به رشد و توسعه زبانی کودکان کمک کند.

 

• مشاوره و پشتیبانی

فراهم کردن محیطی حمایت‌ کننده و ارائه مشاوره به والدین و خانواده‌ ها در مورد راهکارهای مداخله و مدیریت تاخیر کلامی کودکان، می‌ تواند در فرآیند درمان و بهبود آنان مؤثر باشد.

 

• مداخله های روانشناسی

مداخله‌ های روانشناسی می ‌توانند به عنوان یک ابزار مؤثر در درمان تاخیر کلامی عمل کنند. اهمیت ارتباط موثر با والدین و خانواده، توانمند سازی کودکان و ارائه مشاوره فردی از جمله عوامل کلیدی در این فرآیند است.

 

• مداخله های پزشکی

یکی از اهمیت‌ های بزرگ مداخله‌ های پزشکی در درمان تاخیر کلامی، تشخیص دقیق مشکل است. پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی، عصب‌ شناسی، روانپزشکی و جراح کودکان، می‌ توانند با انجام ارزیابی ‌های مختلف (تست‌های تشخیصی پیشرفته و تصویربرداری)، علت دقیق تاخیر کلامی را تشخیص دهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.

 

• همکاری با تیم درمانی کودک

همکاری نزدیک با تیم درمانی کودک، شامل گفتاردرمانگران، متخصصان تربیتی، روان‌ شناسان و پزشکان متخصص، می ‌تواند به شناسایی دقیق علت تاخیر کلامی و ارائه برنامه ‌های درمانی مناسب کمک کند.

 

 

اهمیت گفتاردرمانی در درمان تاخیر کلامی کودکان

گفتاردرمانی به عنوان یکی از اصلی ‌ترین روش ‌های درمانی برای تاخیر کلامی کودکان، با ارائه تمرینات متنوع و فعالیت ‌های سازنده، به بهبود توانایی ‌های گفتاری، زبانی و ارتباطی آنان کمک می‌ کند و نقش بسیار موثری در فرآیند درمان دارد. نقش گفتاردرمانی در درمان تاخیر کلامی کودکان شامل موارد زیر می‌شود:

• تمرینات گفتاری: این روش شامل تمریناتی برای بهبود مهارت ‌های گفتاری کودکان است که شامل تمرینات تلفظ، ساختار جملات، واژگان و فهم مطلب است. این تمرینات باعث تقویت مهارت‌ های زبانی و ارتباطی کودک می ‌شود.
• فعالیت‌ ه او بازی ها: گفتاردرمانگران از فعالیت ‌ها و بازی‌ هایی استفاده می ‌کنند که به صورت بازی‌ آموزی به کودکان کمک می ‌کند تا زبان را به شیوه ‌ای شاد و مفید فراگیرند و توانایی‌ هایشان را بهبود بخشند.
• توانایی‌ های ارتباطی: این روش به کودکان کمک می‌ کند تا توانایی ‌های ارتباطی و اجتماعی خود را تقویت کنند و بتوانند به طور موثر‌تر با دیگران ارتباط برقرار کنند.
• همکاری با والدین: گفتاردرمانگران والدین را آموزش می ‌دهند که چگونه در خانه به بهبود مهارت ‌های زبانی کودک خود کمک کنند و برنامه ‌های درمانی را در زندگی روزمره ‌شان اجرا کنند.

 

 

تاخیر کلامی در بزرگسالان

تاخیر در گفتار و کلام، ممکن است در بزرگسالی نیز رخ دهد. برخی بیماری ها مانند دیس آرتریا، یا تصادفات و شوک های عصبی می تواند باعث تاخیر زبان و گفتار بزرگسالان شود. یکی دیگر از علل تاخیر کلامی بزرگسالی، می‌ تواند عدم اطمینان یا تردید در مورد پاسخ و عدم اعتماد به نفس باشد. زمانی که فرد اطلاعات کافی در مورد موضوع مطرح شده را ندارد یا احساس می‌کند که اطلاعاتی که دارد کافی نیست. به همین دلیل، ممکن است به تردید و تعلل بینجامد که منجر به تاخیر در ارائه پاسخ خواهد شد.

علت دیگر تاخیر کلامی بزرگسالان، نقصان در مهارت‌ های ارتباطی فرد است. برخی افراد ممکن است دچار مشکلاتی در بیان افکار خود یا پیدا کردن کلمات مناسب برای انتقال مفهوم باشند. این مسئله باعث تاخیر در مکالمه شده و زمان زیادی را برای پاسخ دادن به سوال یا ارائه نظر تلف می کند.

تاخیر کلامی بزرگسالی ممکن است به علت استرس و فشار نیز رخ دهد. زمانی که فرد در موقعیتی قرار می ‌گیرد که باید پاسخی را به سرعت ارائه دهد یا اطلاعات را به صورت دقیق و کامل انتقال دهد.

 

 

نتیجه گیری

تاخیر کلامی در کودکان یکی از مسایل مهم و جدی در رشد و توسعه آنان است که می ‌تواند بر توانایی‌ های ارتباطی، تحصیلی و اجتماعی آنها تأثیر گذار باشد. در این مقاله، به بررسی تاخیر کلامی در کودکان، علائم، علل و درمان آن پرداختیم. اگر کودک شما هم با این مشکل مواجه است، می توانید از طریق اطلاعات پایین صفحه، از کارشناسان ما مشاوره بگیرید.

 

 

پرسش های متداول

پرسش 1: آیا تاخیر کلامی در کودکان قابل درمان است؟

بله، با استفاده از درمان های مناسب، بسیاری از موارد تاخیر کلامی در کودکان قابل بهبود است.

پرسش 2: برای درمان تاخیر کلامی، چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟

در صورت داشتن علائمی در مورد توسعه زبانی کودک، بهتر است بلافاصله به متخصص گفتاردرمانی مراجعه کرده و ارزیابی و مشاوره لازم را دریافت کنید.

پرسش 3: آیا محیط خانوادگی می ‌تواند بر درمان تاخیر کلامی کودکان تأثیر گذار باشد؟

بله، محیط خانوادگی و نحوه ارتباط با کودک می ‌تواند بر توسعه زبانی و ارتباطی آنان تأثیر گذار باشد. محیطی مناسب، پر مهر و فعال برای توسعه زبانی سالم کودکان، مهم است.

اختلالات نافذ رشد از مشکلاتی است که برای کودک و خانواده او چالش های بسیاری به وجود می آورد و تأثیرات گسترده‌ ای بر زندگی روزمره آنان دارد. در این مقاله از کلینیک ریان، به بررسی چگونگی شناخت، تشخیص، و مدیریت اختلالات نافذ رشد و نقش گفتاردرمانی در درمان آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

 

 

 فهرست مطالب

1- اختلالات نافذ رشد چیست؟

2- تشخیص اختلالات نافذ رشد

3- انواع اختلالات نافذ رشد

• اختلال اوتیسم (Autism)
• اختلال سندرم آسپرگر (Asperger syndrom)
• اختلال سندرم رت (Rett syndrome)
• اختلال فروپاشنده کودکی (Childhood Disintegrative Disorder)
• اختلال نافذ رشد که به گونه دیگری مشخص نشده است (PDD. Not Otherwise ُSpecifird)

4- علل بروز اختلالات نافذ رشد

5- علائم اختلالات نافذ رشد

6- عوارض اختلالات نافذ رشد

7- مدیریت و درمان اختلالات نافذ رشد

8- نتیجه گیری

9- پرسش های متداول

 

 

معرفی اختلالات نافذ رشد

اختلالات نافذ رشد یا اختلالات فراگیر شرد، شامل یک مجموعه از مشکلات جسمی، ذهنی و اجتماعی هستند که در فرآیند رشد و توسعه طبیعی کودک تاثیر می گذارند و باعث بروز ناهنجاری های رفتاری و اجتماعی فرد می شوند. امروزه به طور رسمی به اینگونه اختلالات، اختلالات طیف اوتیسم (ASD) می گویند.

اختلالات نافذ رشد می ‌توانند به طور چشمگیری بر توانایی فرد در مدیریت زندگی روزمره (تغییر روال زندگی، وسواس در رفتار و…)، ارتباط با دیگران و پیشرفت تحصیلی تأثیرگذار باشند.

 

 

تشخیص اختلالات نافذ رشد

انواع اختلالات نافذ رشد، چند نشانه و علامت مشترک دارند. برای تشخیص اختلالات نافذ رشد، معمولا سه موضوع زیر را در کودک بررسی می کنند:

• اختلال در مهارت های گفتاری، زبانی و ادارکی
• اختلال در ارتباطات بین فردی (عدم توانایی پاسخ به تعاملات اجتماعی)
• وجود محدودیت های بارز حرکتی و انجام مکرر رفتارهای تکراری

 

 

انواع اختلالات نافذ رشد

• اختلال اوتیسم (Autism)

معنای اوتیسم در لغت ، در خود فرورفته است. فرد اوتیستیک دارای تعاملات و فعالیت های محدود است و برای برقراری ارتباط علاقه و تمایلی نشان نمی دهد. به طوریکه در کودکی شاهد اختلالات حسی در آنان هستیم. برای مثال فقط دوست دارند با یک نوع اسباب بازی بازی کنند. در سنین بالاتر نیز برای برقراری ارتباط، با مشکل مواجه می شوند. به همین دلیل است که می گوییم یکی از مهم ترین روش های درمانی برای اختلالات نافذ رشد، گفتار درمانی زود هنگام برای کودکان است. از دیگر علائم این افراد می توان به رفتارها و حرکات تکراری، مشکلات گفتاری و زبانی، کم توانی ذهنی، عدم درک صحیح عواطف، اختلالات حسی (تند، کند، آمیخته) و… اشاره کرد. هیچ درمانی برای اوتیسم وجود ندارد. اما می توان با مداخله زود هنگام و فشرده، علائم را کنترل کرد و بهبود بخشید.

 

• اختلال سندرم آسپرگر (Asperger syndrom)

این یک اختلال عصبی زیست شناختی است که سبب ناهنجاری های اجتماعی (مانند اختلالات اجتماعی اوتیسم)، رفتارهای کلیشه ای، احتناب از تماس چشمی، وسواس به یک وسیله، کلافگی، عدم کنترل حرکات و… می شود. به همین دلیل گاهی تمایز و تشخیص اختلال آسپرگر و اوتیسم دشوار است و نیاز به دقت و مهارت دارد. این اختلال در پسران سه برابر بیشتر از پسران رخ می دهد. سندرم آسپرگر با مداخله زودهنگام و مداومت در یک برنامه درمانی چند سویه موثر (گفتار درمانی، کاردرمانی و…) بهبود چشمگیری می یابد.

 

• اختلال سندرم رت (Rett syndrome)

کودکان دارای سندرم رت، تا 5،6 ماهگی دارای روند رشد ذهنی، جسمی و حرکتی طبیعی هستند. مشکلات این دسته از کودکان، از 7 ماهگی به بعد آغاز می شود. برای مثال رشد یک قسمت از بدن نسبت به قسمت های دیگر کند تر می شود یا دچار حرکات غیر ارادی می شوند. همچنین کودکان دارای اختلال سندرم رت، دارای مشکلات جدی گفتاری و زبانی، نقص در مهارت های شناختی و حافظه، اختلالات جسمی (انحراف ستون فقرات، اختلال در تنفس و…)، عدم توجه به محیط اطراف و… هستند.

 

• اختلال فروپاشنده کودکی (Childhood Disintegrative Disorder)

اختلال از هم گسیختگی کودکی یا سندرم هلر و یا زوال عقل نوزادی، یک اختلال عصبی بیولوژیکی نادر است که منجر به پسروی رشدی، رفتاری، اجتماعی کودک بعد از 2 سالگی می شود. گودک بعد از 2 سالگی (در موارد کمی بعد از 9 سالگی)، در موارد مختلفی از جمله رشد زبان و بیان، مهارت های رفتاری و اجتماعی، مهارت های حرکتی، عملکرد فکری, عدم کنترل مثانه و روده و… دچار پسروی می شود. این اختلال نیز در پسران بیشتر از دختران مشاهده می شود.

 

• اختلال نافذ رشد که به گونه دیگری مشخص نشده است (PDD. Not Otherwise ُSpecifird)

این یک اختلال عصبی زیستی است که منجر به اختلال در توانایی تعامل با دیگران و الگوهای رفتاری می شود. این دسته از اختلالات نافذ رشد را گاهی اوتیسم فاقد علائم مشخص نیز می نامند. علائم این بیماری بعد از 3 سالگی آشکار می شود. الگوی رفتاری خاصی برای بیان علائم این بیماری وجود ندارد. در بسیاری از مبتلایان، در سنین ابتدایی تولد، رشد طبیعی وجود دارد. اما بعد از آن با تاخیر غیر عادی مانند پرهیز از تماس چشمی، گفتار بی نظم، وسواس رفتاری، اختلالات حرکتی و… مشاهده می شود.

 

 

علل بروز اختلالات نافذ رشد

علت‌ های اختلالات نافذ رشد پیچیده بوده و ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانشناختی ممکن است در بروز این اختلالات نقش داشته باشند.

• عوامل ژنتیکی

برخی از اختلالات نافذ رشد ممکن است به عوامل ژنتیکی برگردند. افرادی که والدین یا فرزندانی با اختلالات مشابه داشته‌اند، احتمال ابتلا به این اختلالات را دارند. مطالعات نشان داده ‌اند که ژن‌ های خاصی می ‌توانند باعث بروز برخی از اختلالات نافذ رشد مانند PDD شوند.

 

• عوامل محیطی

عوامل محیطی نیز می ‌توانند نقش مهمی در بروز اختلالات نافذ رشد داشته باشند. برخی از این عوامل شامل تغذیه نامناسب، برخوردهای زندگی متنوع، نبود امنیت در محیط خانه یا مدرسه و تنش ‌های روانی می ‌شوند که ممکن است به عوارضی مانند افسردگی یا اضطراب منجر شوند.

 

• عوامل روانشناختی

برخی از اختلالات نافذ رشد ممکن است به عوامل روانشناختی مرتبط باشند. مثلاً، تجربه‌ های ناخوشایند در کودکی، مشکلات خانوادگی یا مشکلات در روابط اجتماعی می ‌توانند باعث بروز اختلالات نافذ رشد شوند.

 

 

علائم اختلالات نافذ رشد

• اختلالات و مشکلات گفتاری و زبانی
• مشکلات در برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی
• ناتوانی در تفهیم و تجربه احساسات اجتماعی
• مشکلات در تفسیر نیازها و تعاملات اجتماعی
• پرهیز از تماس چشمی
• تفاوت چشمگیر در بازی کردن با اسباب بازی
• تفاوت چشمگیر در رفتار و حرکات
• حرکات و رفتارهای تکراری
• مشکلات در تعادل
• ضعف عضلات
• علایق محدود
• واکنش های غیر معمول حسی (نور، صدا، طعم و…)
• مشکلات در یادگیری و توجه
• اختلالات خلقی و رفتاری
• مشکلات در شناخت و تفکر
• علاقه به انزوا و دوری از همسالان
• افسردگی و احساس ناراحتی
• اضطراب و استرس

 

 

عوارض اختلالات نافذ رشد

اختلالات نافذ رشد می ‌توانند به عوارض متنوعی برای فرد منجر شوند، که شامل موارد زیر می ‌شوند. این عوارض می‌ تواند بر توانایی فرد در مدیریت زندگی روزمره و ارتباط با دیگران تأثیرگذار باشد.

• مشکلات در عملکرد روزمره: افراد مبتلا به اختلالات نافذ رشد ممکن است دچار مشکلاتی در انجام وظایف روزمره، مانند توانایی ‌های آموزشی، مهارت ‌های ارتباطی و مهارت ‌های اجتماعی شوند.
• ناتوانی‌ های تحصیلی: اختلالات نافذ رشد می ‌توانند به مشکلات در عملکرد تحصیلی منجر شوند و باعث کاهش عملکرد تحصیلی و پیشرفت تحصیلی فرد شوند.
• مشکلات روانی و اجتماعی: افراد مبتلا به اختلالات نافذ رشد ممکن است دچار مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات رفتاری شوند. همچنین، ممکن است مشکلات در ارتباط با دیگران و تعاملات اجتماعی داشته باشند.
• کاهش اعتماد به نفس: عوارض اختلالات نافذ رشد ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس و احساس عدم توانایی و شکست در فرد شوند.
• مشکلات فیزیکی: برخی از اختلالات نافذ رشد ممکن است با مشکلات فیزیکی همراه باشند، از جمله ناتوانی‌ های حرکتی یا مشکلات در رشد و توسعه بدنی.

 

 

مدیریت و درمان اختلالات نافذ رشد

مدیریت این اختلالات شامل یک تیم چند تخصصی شامل متخصصان گفتار درمانی، کار درمانی، فیزیوتراپی، متخصص اطفال، متخصص تغذیه، روانپزشک و … است که با همکاری فرد و خانواده باعث بهبود، کنترل علائم و توسعه فردی و اجتماعی فرد می شود.

• درمان پزشکی: در برخی موارد، اختلالات نافذ رشد جسمی نیازمند درمان پزشکی ممکن است. این شامل تجویز داروها و یا جراحی در موارد خاص می ‌شود.
• گفتاردرمانی: گفتاردرمانگر با به کارگیری روش ها و تکنیک های متناسب با نیاز بیمار، او را برای رسیدن به گفتار، بیان بهتر و همچنین بهبود روابط اجتماعی و تعاملی یاری می کند و تاثیر بسزایی در بهبود او دارد.
• تغذیه مناسب: تغذیه مناسب و متناسب با نیازهای بدنی فرد می ‌تواند به بهبود رشد و توسعه او کمک کند.
• فیزیوتراپی و تمرینات بدنی: فیزیوتراپی و تمرینات بدنی و همچنین کاردرمانی منظم می ‌تواند به تقویت عضلات، بهبود تعادل و حرکت و افزایش قدرت بدنی کمک کند.
• پیگیری مراقبت‌ های پزشکی: فرد باید به صورت منظم به مراجعه به پزشک متخصص و انجام بررسی‌ ها و آزمایشات پزشکی پیگیری کند تا هرگونه تغییرات در رشد و سلامت بدنی او تشخیص داده شود.
• پشتیبانی روانی: ارائه پشتیبانی و مشاوره روان ‌شناختی به فرد و خانواده‌ اش می ‌تواند به بهبود روحیه و افزایش اعتماد به نفس او کمک کند.

 

 

نتیجه‌ گیری

اختلالات نافذ رشد مجموعه ای از اختلالات ذهنی، جسمی و اجتماعی هستند که برای مدیریت و درمان به مداخله جمعی از متخصصین به صورت همزمان نیاز دارند. با شناخت دقیق علائم، تشخیص صحیح و به کار گیری مداخلات موثر، می ‌توان بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلالات داشت. در این بین، متخصص گفتار درمانی با روش های عملی و حمایتی پابه پای فرد و خانواده او برای بهبود هر چه بیشتر علائم این دسته از بیماران تلاش می کند. برای دریافت هر گونه مشاوره و اطلاع از متدهای درمانی کلینیک ریان، از طریق اطلاعات موجود در انتهای همین صفحه، با ما تماس بگیرید.

 

 

پرسش‌های متداول

پرسش 1: ایا اختلالات نافذ رشد درمان ‌پذیر هستند؟

خیر، اختلالات نافذ رشد به طور کامل درمان نمی شوند. اما می توان با مراقبت‌ های مناسب از طریق تیم متخصصان مختلف شامل پزشکان، فیزیوتراپیست ‌ها، روانشناسان، گفتاردرمانگران، کاردرمانان و مشاوران اجتماعی به بهبود و مدیریت این اختلالات کمک کرد.

پرسش 2: آیا اختلالات نافذ رشد از طریق ژنتیک انتقال می ‌یابند؟

بله، برخی از اختلالات نافذ رشد از طریق ژنتیک انتقال می‌ یابند. مطالعات نشان داده است که وجود عوامل ژنتیکی می ‌تواند نقش مهمی در بروز برخی از اختلالات نافذ رشد داشته باشد. افرادی که والدین یا فرزندانی با اختلالات مشابه داشته ‌اند، احتمال ابتلا به این اختلالات را دارند.

پرسش 3: آیا اختلالات نافذ رشد در هر سنی قابل تشخیص هستند؟

بله، علایم و نشانه‌های اختلالات نافذ رشد ممکن است در هر سنی متفاوت باشند و به عواملی مانند میزان رشد و توسعه فرد، محیط زندگی و شرایط اجتماعی و فرهنگی بستگی داشته باشد. اختلالات نافذ رشد در هر سنی قابل تشخیص هستند. این اختلالات ممکن است در دوران کودکی، نوجوانی و یا حتی در دوران بزرگسالی شروع شوند. اما شناخت و مداخله زودهنگام برای شروع درمان موثر بسیار ضروری است.

پرسش 4: چگونه می ‌توان از بروز اختلالات نافذ رشد در کودکان پیشگیری کرد؟

مراقبت‌های پزشکی منظم، تغذیه مناسب، ارتقا توانایی‌ های ارتباطی و اجتماعی، توجه به سلامت روانی، فرهنگ سالم و سازماندهی خانواده، آموزش و پشتیبانی از والدین و توجه به روند رشد کودک.

 

اوتیسم یک اختلال رشدی است که بر توانایی ارتباط، تعامل و رفتار اجتماعی کودکان تأثیر می‌گذارد. برخی از کودکان اوتیسم ممکن است به طور کامل یا جزئی دچار مشکلات گفتار و زبان بوده و نیاز به گفتار درمانی داشته باشند. گفتار درمانی یک روش تخصصی است که به کودکان اوتیسم کمک می‌کند تا بهتر صحبت کنند، بفهمند و فهمیده شوند. در این مقاله به بررسی نقش گفتار درمانی در بهبود اوتیسم می‌پردازیم. با کلینیک ریان همراه باشید.

 

 

فهرست مطالب

1- اختلال طیف اوتیسم چیست؟

2- تاثیر اوتیسم بر گفتار و زبان

3- انواع مشکلات گفتاری افراد اوتیستیک

4- گفتار درمانی چیست و چه اهمیتی در درمان کودکان اوتیسم دارد؟

5- روش های گفتار درمانی برای درمان اوتیسم

6- اهمیت مراجعه زودهنگام کودکان اوتیسم برای گفتار درمان

7- چگونه می‌توان فهمید که کودک اوتیسم نیاز به گفتار درمانی دارد؟

8- نتیجه گیری

9- پرسش های متداول

 

 

اختلال طیف اوتیسم چیست؟

اختلال طیف اوتیسم یا به اختصار اوتیسم (ASD)، یک اختلال نورولوژیک است که بر توانایی های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری فرد تاثیر می گذارد. این اختلال معمولاً در سنین کودکی شروع می شود و در تمام طول عمر با فرد همراه است. علائم و شدت اوتیسم در هر فرد متفاوت است و بستگی به عوامل ژنتیکی، محیطی و ترکیب آنها دارد.

 

 

تاثیر اوتیسم بر گفتار و زبان

گفتار و زبان دو مهارت اساسی برای برقراری ارتباط با دیگران هستند. افراد اوتیستیک ممکن است با چالش های مختلفی در حوزه گفتار و زبان روبرو باشند. برخی از این چالش ها عبارتند از:

• عدم تولید صدا، کلمه یا جمله
• تأخیر در شروع گفتار
• تکرار کلمات یا صداها (ایکولالیا)
• استفاده نامناسب از ضمایر (برای مثال، به جای «من»، «شما» را بکار بردن)
• عدم درک معنای کلمات یا جملات
• عدم توجه به صحبت دیگران
• عدم حفظ نظم گفتار (برای مثال، پریدن از یک موضوع به موضوع دیگر)
• عدم تطابق گفتار با شرایط (برای مثال، صحبت کردن با صدای بلند در کتابخانه)
• عدم تفسیر درست نشانه های غیرکلامی (برای مثال، حالات صورت، لحن صدا، حرکات بدن)

 

 

انواع مشکلات گفتاری در افراد اوتیستیک

افراد اوتیستیک ممکن است با سه نوع مشکل گفتار روبرو باشند:

• مشکلات فنی: شامل دشواری در تولید صحیح صداها، کلمات و جملات. برای مثال، فرد ممکن است ناتوان باشد صدای «س» را تولید کند یا جای کلمات را در جمله عوض کند.
• مشکلات عینی: شامل دشواری در استفاده از زبان برای منظور خود. برای مثال، فرد ممکن است نداند چگونه سؤال بپرسد، پاسخ دهد، نظر بدهد یا خواسته خود را بگوید.
• مشکلات تعاملی: شامل دشواری در رعایت قواعد ارتباطی. برای مثال، فرد ممکن است نداند چگونه نوبت گفتار را رعایت کند، به گفتگوی دیگران وارد شود یا از آن خارج شود، یا با دیگران همدلی کند.

 

گفتار درمانی چیست و چه اهمیتی در درمان کودکان اوتیسم دارد؟

گفتار درمانی یک فرایند آموزشی است که به کودکان اوتیسم کمک می‌ کند تا بتوانند زبان خود را توسعه دهند، مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشند و با دیگران رابطه برقرار کنند. گفتار درمانگر یک متخصص حرفه‌ای است که با استفاده از روش‌های علمی و شواهد مبنایی، نقاط قوت و ضعف کودک را شناسایی کرده؛ و برنامه‌ای مناسب برای رفع نیازهای او طراحی می ‌کند. اما چرا گفتار درمانی برای کودکان اوتیسم مهم است؟ گفتار درمانی برای کودکان اوتیسم بسیار مهم است، زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند:

• علاقه ‌مندی‌ ها، نظرات، احساسات و نیازهای خود را بروز دهند.
• سوالات خود را پرسیده و به سوالات دیگران پاسخ دهند، دستورات را فهمیده و دنبال کنند، داستان‌ها و شوخی‌ها را بگویند و بشنوند.
• با قواعد گرامر، لغات جدید و عبارات پرکاربرد آشنا شوند.
• با استفاده از علائم غیرلفظی، همچون نگاه، حالت صورت، حرکات دست و صدای خود، پیام خود را منتقل کنند.
• با افراد مختلف، در محیط‌های مختلف و در شرایط مختلف ارتباط برقرار کنند.
• اعتماد به نفس، خودکارآمدی، استقلال و خلاقیت خود را افزایش دهند.

 

 

روش های گفتار درمانی برای درمان اوتیسم

یکی از مهم ترین شاخه های گفتار درمانی، گفتار درمانی کودکان است. کودکان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عضوی، ساختاری، اوتیسم و… دچار برخی اختلالات در گفتار و زبان شوند. برخی از روش های گفتار درمانی که برای درمان اوتیسم مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

• روش تحلیل رفتار کاربردی (ABA): این روش بر پایه تقویت رفتارهای مطلوب و کاهش رفتارهای نامطلوب است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از سطح ساده تا پیچیده از سؤالات، دستورات و بازخوردها، فرد را تشویق می کند تا مهارت های گفتار و زبان خود را بهبود بخشد.
• روش تعاملات زبان شناختی (SCERTS): این روش بر پایه تقویت مهارت های تعاملی، نظم و تغییر است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از فعالیت های بازی خلاق و مناسب سن، فرد را تشویق می کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند، الگوهای زبان و گفتار را دنبال کند و با تغییرات محیط و شرایط تطابق پیدا کند.
• روش تصویرسازی و پشتیبانی ارتباطی (PECS): این روش بر پایه استفاده از تصاویر برای رساندن منظور است. در این روش، گفتار درمانگر با استفاده از آلبوم حاوی تصاویر مختلف، فرد را آموزش می دهد که با نشان دادن تصویر مورد نظر خود، خواسته، نظر یا حس خود را بروز دهد.

اهمیت مراجعه زودهنگام کودکان اوتیسم برای گفتار درمان

برخلاف باور بعضی از والدین، علائم اوتیسم قابل شناسایی و درمان هستند. هرچه زودتر علائم شناسایی شده و درمان شروع شود، نتایج بهتری حاصل خواهد شد. این به این دلیل است که مغز کودک در سال‌های اول زندگی بسیار قابل تغییر و یادگیری است و می‌تواند با تحریکات مناسب، رشد و توسعه خود را بهینه‌سازی کند. همچنین، با شروع زودهنگام گفتار درمانی، می‌توان جلوی بروز مشکلات جانبی، همچون عزلت، فروپاشی عاطفی، خشم، نارضایتی و خودآسیب رسانی را گرفت.

 

 

چگونه می‌توان فهمید که کودک اوتیسم نیاز به گفتار درمانی دارد؟

• برخی از علائم نشان ‌دهنده نیاز به گفتار درمانی شامل موارد زیر است:
• عدم تولید صدا، لغات یا جملات تا سن ۱۸ ماه
• عدم پاسخ به صدا، نام خود یا سوالات تا سن ۲۴ ماه
• عدم تقلید صدا، حرکات چهره یا حرکات بدن تا سن ۳۰ ماه
• عدم استفاده از اشارات اجتماعی
• عدم توجه به بازی‌های تعاملی، همچون بازگو کردن، پیدا کردن و پنهان کردن
• علاقه منحصر به فرد به بازی‌های تکرار شونده یا غیر منطقی

 

 

نتیجه گیری

گفتار درمانی یکی از روش های موثر در درمان و کاهش علائم اوتیسم است. این روش با استفاده از تکنیک های مختلف، به بهبود مهارت های ارتباطی، تعامل اجتماعی، خلاقیت و خودباوری فرد مبتلا به اوتیسم کمک می کند. برخی از مزایای گفتار درمانی عبارتند از: افزایش قدرت بیان، کاهش تکرار و تقلید، تقویت حافظه و توجه و تسهیل یادگیری زبان. گفتار درمانی نیازمند همکاری خانواده، معلمان و سایر افراد درگیر در زندگی فرد مبتلا به اوتیسم است. با پشتیبانی مناسب و برنامه ریزی دقیق، گفتار درمانی می تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و رشد شخصیت فرد مبتلا به اوتیسم داشته باشد.

 

پرسش های متداول

پرسش1: گفتار درمانی چگونه به بهبود اوتیسم کمک می کند؟

گفتار درمانی یک روش درمانی است که با استفاده از تکنیک های مختلف، به کودکان با اختلال طیف اوتیسم کمک می کند تا مهارت های گفتاری، زبانی و ارتباطی خود را تقویت کنند. گفتار درمانی می تواند به کودکان با اوتیسم کمک کند تا بتوانند بهتر برای نیازها، علاقه ها و احساسات خود برونگرا شوند، با دیگران تعامل داشته باشند و در فعالیت های روزانه شرکت کنند.

 

پرسش2: چه زمانی باید کودک اوتیسم را برای گفتار درمانی معرفی کنیم؟

برخی از نشانه های نیاز به گفتار درمانی کودکان اوتیسم عبارتند از: عدم تولید صدا، واژه یا جمله تا سن مناسب، عدم فهم گفتار دیگران، عدم استفاده از زبان بدن، علائم دستوری یا حرکات دست برای ارتباط، عدم تقلید صحیح از صدا، واژه یا جمله دیگران، دشواری در برقراری ارتباط چشمی، نادیده گرفتن صدای دیگران، علاقه کم به بازی های تعاملی و نقص هایی در تلفظ، واژگان، دستور زبان و سیر تکامل زبان.

 

پرسش3: چه معیارهایی برای انتخاب گفتار درمانگر مناسب وجود دارد؟

برای انتخاب گفتار درمانگر مناسب، باید به برخی از معیارهای زیر توجه کنید: سطح تحصیلات و مدارک حرفه ای گفتار درمانگر، تجربه و دانش گفتار درمانگر در زمینه اوتیسم و نوع مشکلات گفتار و زبان کودک شما، روش های درمانی و رویکردهای استفاده شده توسط گفتار درمانگر و سازگار بودن آنها با شواهد علمی و نیازهای خاص کودک شما، هزینه و مدت زمان درمان و امکان پیگیری و ارزیابی نتایج آن و همچنین رابطه و همکاری گفتار درمانگر با شما و خانواده شما. متخصصین کلینیک ریان با بهره مندی از تمام این معیارها تمام تلاش خود را برای بهبود و درمان کودک شما به کار می گیرند.